คณะกรรมการสอบสวนเหตุจลาจลบุกอาคารรัฐสภาสหรัฐฯ เมื่อวันที่ 6 มกราคม ปี ค.ศ. 2021 สรุปความพร้อมทั้งเสนอให้กระทรวงยุติธรรมเดินหน้ายื่นฟ้องอดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ในคดีอาญาภายใต้ข้อกล่าวหาว่ามีส่วนร่วมกับเหตุความไม่สงบดังกล่าว โดยนี่เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของสหรัฐฯ ที่สภาคองเกรสตัดสินให้มีการดำเนินคดีอาญาต่ออดีตผู้นำประเทศ
การสืบสวนโดยคณะกรรมการชุดดังกล่าวที่ประกอบด้วยสมาชิกพรรคเดโมแครต 7 คนพร้อมทั้งพรรครีพับลิกัน 2 คนสรุปการสอบสวนที่ดำเนินมานานถึง 18 เดือนพร้อมทั้งสอบปากคำพยานกว่า 1,000 คน รวมทั้งตรวจสอบเอกสารหลักฐานเกี่ยวกับการทำงานของอดีตปธน.ทรัมป์ ในช่วงสัปดาห์สุดท้ายก่อนก้าวลงจากตำแหน่ง พร้อมทั้งจัดให้มีการชี้แจงต่อหน้าคณะกรรมการถึง 10 ครั้ง ก่อนที่สมาชิกจะลงมติเป็นเอกฉันท์ในวันจันทร์ว่า ทรัมป์ พร้อมทั้งบุคคลที่ใกล้ชิดกลุ่มหนึ่งร่วมกัน “พยายามก่อรัฐประหาร” พร้อมทั้งเสนอให้กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ เดินหน้าทำการฟ้อง 4 ข้อหา ซึ่งรวมถึงข้อหาก่อจลาจล
ข้อเสนอของคณะกรรมการสอบสวนนี้จะไม่มีผลบังคับใช้ทางกฎหมาย พร้อมทั้งกระทรวงยุติธรรมนั้นจะเป็นผู้ตัดสินใจในขั้นสุดท้ายว่า จะดำเนินคดีต่ออดีตผู้นำสหรัฐฯ พร้อมทั้งพวกพ้องหรือไม่ แต่ข้อสรุปนี้อาจเป็นตัวผลักดันให้กับการสืบสวนคดีอาญาที่ อัยการพิเศษ แจ็ค สมิธ กำลังดำเนินการต่อทรัมป์พร้อมทั้งบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้องอยู่ได้
เบนนี ธอมป์สัน ส.ส.รัฐมิสซิสซิปปี สังกัดพรรคเดโมแครต พร้อมทั้งประธานคณะกรรมการสอบสวน กล่าว อดีตปธน.ทรัมป์นั้น “ทำลายศรัทธา” ที่ประชาชนชาวอเมริกันยึดถือขณะใช้สิทธิ์ลงคะแนนเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดีตามระบอบประชาธิปไตย
ส.ส.ธอมป์สัน พบว่า สมาชิกคณะกรรมการสอบสวนนั้นมีความเชื่อมั่นอย่างมากว่า ผลการสอบสวนที่สรุปออกมานี้จะกลายมาเป็น “แผนงานสู่ความยุติธรรม” พร้อมทั้งมั่นใจว่า หน่วยงานพร้อมทั้งองค์กรต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในการรักษาความยุติธรรมภายใต้อำนาจของกฎหมายจะใช้ข้อมูลต่าง ๆ ที่คณะกรรมการฯ นำเสนอไปใช้ประโยชน์ในการดำเนินการต่าง ๆ ต่อไป
ส่วน ลิซ เชนีย์ ส.ส.รัฐไวโอมิง สังกัดพรรครีพับลิกัน ซึ่งเป็นรองประธานคณะกรรมการชุดนี้ ระบุระหว่างที่กล่าวเปิดการแถลงข้อสรุปการสอบสวนด้วยว่า ประธานาธิบดีทุกคนในประวัติศาสตร์อเมริกันต่างทำหน้าที่ปกป้องการโอนถ่ายอำนาจอย่างเป็นระเบียบเรียบร้อย “ยกเว้นคนเดียว”
ส.ส.เชนีย์ บอกว่า “วันที่ 6 มกราคม 2021 เป็นครั้งแรกที่ประธานาธิบดีอเมริกันท่านหนึ่งปฏิเสธหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญในการถ่ายโอนอำนาจโดยสันติให้แก่ผู้ที่มารับช่วงต่อ” พร้อมทั้งว่า ในช่วงต้นของการสอบสวนนั้น คณะกรรมการเข้าใจดีว่า ชาวอเมริกันหลายสิบล้านคนถูกโน้มนาวโดยปธน.ทรัมป์ว่า การเลือกตั้งในปี 2020 นั้น เต็มไปด้วยเหตุทุจริต พร้อมทั้งเรารู้ดีว่า นี่เป็นเรื่องเท็จล้วน ๆ”
ทั้งนี้ คณะกรรมการสอบสวนชุดนี้จะยุติบทบาทของตนลงในวันที่ 3 มกราคมที่จะมาถึง เมื่อพรรครีพับลิกันจะขึ้นมาเป็นผู้นำเสียงข้างมากในสภาล่างสหรัฐฯ แทน
ข้อมูลบางส่วนมาจากเอพี