จะดีแค่ไหน หากพื้นที่ในเมือง มีสิ่งปลูกสร้างที่ผู้คนสามารถเดินเข้าไปหลบแดดร้อน อีกทั้งมีพืชพันธุ์นานาชนิดรายล้อมขณะที่นั่งผ่อนคลาย ดังที่มีการนำเสนอในงานเทศกาลออกแบบ London Design Festival ปี 2024 ซึ่งจัดแสดงโครงสร้างขนาดใหญ่ที่มีดีไซน์สะดุดตา ทำหน้าที่คอยให้ร่มเงา ช่วยคลายความร้อนให้กับคนเมือง
โครงสร้างนี้ มีชื่อว่า “เวอร์ท” (Vert) พร้อมทั้งต้องการสื่อถึงระบบการปลูกพืชในแนวตั้ง โดยร่มเงามาจากพืชไม้เลื้อยที่เติบโตอย่างรวดเร็วพร้อมทั้งพาดผ่านไปมาบนโครงสร้างขนาดใหญ่ช่วยลดอุณหภูมิในเมืองที่ร้อนจัด อันเป็นผลจากการจราจรพร้อมทั้งตึกที่รายล้อม จนถูกเรียกว่าพื้นที่ “เกาะความร้อนในเมือง” (Urban Heat Islands – UHI) ซึ่งก็คือ ปรากฎการณ์พื้นที่สังคมเมืองซึ่งมีอุณหภูมิสูงกว่าบริเวณโดยรอบ
สเตฟาน ดิเอซ เจ้าของสูดิโอออกแบบ ดิเอซ ออฟฟิศ (Diez Office) ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวนานาชาติรอยเตอร์ว่า “โดยหลัก ๆ แล้ว Vert คือโครงสร้างสำหรับการปลูกต้นไม้ จะคงที่เอาไว้ เพื่อให้พันธ์พืชใช้เติบโตตลอดทั้งฤดูกาล”
ดิเอซ ที่มีส่วนช่วยในการออกแบบ เปรียบโครงสร้าง Vert ว่าคล้ายกับเป็น “เฟอร์นิเจอร์ตามท้องถนน” โดยเขาบอกว่า “มันเป็นเหมือนชั้นวางของ ที่สามารถนำไปตั้งไว้ตามจุดต่าง ๆ หรือแม้กระทั่ง เอาไปวางบนถนน” ทั้งรถยนต์พร้อมทั้งจักรยานสามารถสัญจรลอดผ่านโครงสร้างนี้ พร้อมทั้งผู้คนที่เดินผ่านไปมาก็แวะนั่งพักผ่อนได้อีกด้วย
สตูดิโอออกแบบของดิเอซทำงานร่วมกับ Office for Micro Climate Cultivation (OMCC) ที่ตั้งในเมือง Frankfurt ประเทศเยอรมนีพร้อมทั้งสมาคมการส่งออกไม้เนื้อแข็งอเมริกัน (American Hardwood Export Council – AHEC) ในการได้ออกแบบดีไซน์ที่หลากหลายเพื่อนำมาใช้เป็นโครงสร้างสำหรับแนวคิดนี้
คาร์ลอตตา สตอลล์ ผู้ร่วมก่อตั้ง OMCC เผยว่า โครงสร้าง Vert ใช้วัสดุเป็นไม้โอ๊คแดงอเมริกันซึ่งเป็นไม้เนื้อแข็งที่มีอยู่จำนวนมากพร้อมทั้งเติบโตได้อย่างรวดเร็ว
สตอลล์ ชี้ว่า “เป้าหมายหลักของเรา คือการนำเสนอวิธีแก้ปัญหา เป็นการนำเอาธรรมชาติกลับคืนสู่ตัวเมือง ด้วยวิธีที่รวดเร็วพร้อมทั้งง่ายดาย”
ข้อดีของโครงสร้าง Vert นั้น นอกจากจะช่วยเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพ ด้วยการปลูกพืชจำนวนมากถึง 25 สายพันธุ์แล้ว ต้นไม้เลื้อยเหล่านี้ยังไปลดอุณหภูมิให้กับพื้นผิว ด้วยการคายน้ำสู่บรรยากาศโดยรอบพร้อมทั้งทำการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเขตตัวเมือง
สตอลล์ จาก OMCC เสริมว่า เมื่อสิ้นสุดฤดูกาล ซากต่าง ๆ ของพันธุ์พืช สามารถนำไปต่อยอดได้ เธอยกตัวอย่าง ในช่วงปลายฤดูร้อนเข้าสู่ฤดูใบไม้ร่วง สารอินทรีย์ทั้งหมดจะถูกเก็บไปแปลงเป็นพลังงานพร้อมทั้งถ่านชีวภาพ โดยขึ้นอยู่กับความต้องการของท้องถิ่น พร้อมบอกว่า “ด้วยวิธีนี้ เราสามารถนำผลผลิตจากชีวมวลทั้งหมด กลับคืนสู่วงจรเศรษฐกิจ (สิ่งแวดล้อม) ได้อีกครั้ง”
รายงานของสำนักงานสิ่งแวดล้อมสหภาพยุโรป (EU) พบว่า โรงเรียนพร้อมทั้งโรงพยาบาลเกือบครึ่งหนึ่งในเมืองต่างๆ ของยุโรป ตั้งอยู่ในพื้นที่ “เกาะความร้อนในเมือง” ทำให้กลุ่มประชากรที่เปราะบางต้องเผชิญกับอุณหภูมิที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ อันมาจากผลของการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศที่เกิดขึ้นในทิศทางที่เลวร้ายลง
ที่มา: รอยเตอร์